No fim da madrugada… 

Fora, dizia-lhe eu, seu tira, seu canalha, fora. Detesto os lacaios da ordem e os besouros da esperança. Fora, amuleto ruim, percevejo de frade. Depois eu me voltava para os paraísos – perdidos para ele e todos os seus, mais calmo que a face de uma mulher que mente, e aí, embalado pelos efúvios de um sonhar nunca lasso, eu nutria o vento, soltava os monstros e ouvia subir para além do desastre um rio de rolinhas e de trevos da savana que carrego sempre nas minhas profundezas a uma altura inversa à do vigésimo andar dos edifícios mais insolentes e por precaução contra a força putrefadora dos ambientes crepusculares, varrida noite e dia por um maldito sol venéreo. 

No fim da madrugada, forescentes de enseadas tenras, as Antilhas que têm fome, as Antilhas marcadas pela varíola, as Antilhas dinamitadas pelo álcool, encalhadas na lama dessa baía, na poeira dessa cidade sinistramente encalhadas. 

No fim da madrugada, a extrema, enganadora, desolada escara sobre a ferida das águas; os mártires que não dão testemunho; as fores do sangue que fenecem e se dispersam ao vento inútil como gritos de papagaio palradores; uma velha vida mentirosamente sorridente, os lábios abertos de angústias desativadas; uma velha miséria apodrecendo ao sol, silenciosamente; um velho silêncio coberto de pústulas mornas, 

a horrível inanidade de nossa razão de ser. 

No fim da madrugada, sobre essa tão frágil espessura de terra ultrapassada de modo humilhante por seu grandioso porvir – os vulcões explodirão, a água nua levará as manchas maduras do sol e só restará um morno fervilhar picado por aves marinhas – a praia dos sonhos e o insensato despertar.

No fim da madrugada, essa cidade achatada – exposta, insensata, inerte, sem fôlego sob o seu fardo geométrico de cruz recomeçando eternamente, indócil à sua sorte, muda, contrariada de todas as maneiras, incapaz de crescer segundo a seiva dessa terra, tolhida, roída, reduzida, em ruptura de fauna e de fora. 

No fim da madrugada, essa cidade achatada – exposta… 

E nessa cidade inerte, essa multidão barulhenta passando tão espantosamente ao lado do seu grito como essa cidade ao lado do seu movimento, do seu sentido, sem inquietação, ao lado do seu verdadeiro grito, o único que desejaríamos ouvi-la gritar porque só ele sentimos que é seu; porque sentimos que a habita em algum fundo refúgio de sombra e de orgulho, nessa cidade inerte, essa multidão ao lado do seu grito de fome, miséria, revolta, ódio, essa multidão tão estranhamente tagarela e muda. 

Nessa cidade inerte, essa estranha multidão que não se junta, não se mistura: hábil em descobrir o ponto de desengate, de fuga, de esquivança. Essa multidão que não sabe ser multidão, essa multidão, percebe-se, tão perfeitamente só sob esse sol como uma mulher toda, crer-se-ia, entregue à sua cadência lírica, interpela bruscamente uma chuva hipotética e ordena-lhe que não caia; ou como um rápido sinal da cruz sem causa visível; ou como a animalidade subitamente grave de uma camponesa, urinando de pé, as pernas afastadas, tesas. 

Nessa cidade inerte, essa multidão desolada sob o sol, não participando de nada do que se expressa, se afrma, se libera à luz dessa terra sua. Nem da imperatriz Josefna dos Franceses, sonhando muito alto acima da negrada. Nem do libertador imóvel na sua libertação de pedra esbranquiçada. Nem do conquistador. Nem desse desprezo, nem dessa liberdade, nem dessa audácia.

No fim da madrugada, essa cidade inerte e seus mais-além de lepras, consunção, fomes, medos emboscados nas ravinas, medos enganchados no alto das árvores, medos cavados no chão, medos à deriva no céu, medos amontoados e suas fumarolas de angústia. 

No fim da madrugada, o morro esquecido, esquecendo-se de explodir 

No fim da madrugada, o morro de casco inquieto e dócil – seu sangue impaludado derrota o sol com seu pulsar febril 

No fim da madrugada, o incêndio contido do morro, como um soluço amordaçado à beira da explosão sanguinária, em busca de uma ignição que se esquiva e se desconhece

夜明けの果てに……
うせろ、と私は奴に言っていた、警官面、ポリ公面、うせろ、秩序に媚びる下僕や希望を喰らう黄金虫は大嫌いだ。うせろ、悪しき魔除け、生臭坊主の腐った性根。そして私は嘘をつく女の顔よりも澄まして、奴とその同族には失われてしまった楽園の方へと向いていた、そしてそこで、決して挫けることのないある思想の香りに育まれ、私は風を養っていた、私は怪物たちを解き放っていた、私は聞き取っていた、災厄の向こう側からサヴァンナのキジバトとクローバーの流れが昇りつめてくるのを、それらは、この上なく威張り腐った家々の高層二十階とは真逆の私の深層で、私が常に握りしめているもの、それも性病やみの忌々しい太陽が昼夜をおかず跋扈する黄昏気分の腐食力に備えて。

夜明けの果てに、脆い入江から芽吹く腹を空かせたアンティル諸島、疱瘡で痘痕だらけのアンティル諸島、アルコールで粉砕され、この湾の泥のなかに座礁し、この町の塵のなか、不吉にも座礁したアンティル諸島。

夜明けの果てに、極限の、見せかけの、荒れ果てた瘡蓋が海原の傷にかぶさっている。口を噤んだ殉教者たち。萎れ、お喋り鸚鵡の鳴き声のように無益な風に吹かれて散ってゆく血の花々。心にもなく微笑む古びた人生、その唇は廃れた苦悩にぽかんと開く。太陽に照らされ、音も立てずに饐えてゆく古びた悲惨。生温かい膿疱ではち切れんばかりの古びた沈黙、
私たちの存在理由のおぞましいほどの虚しさ。

夜明けの果てに、威厳のある未来が屈辱的に過ぎてゆく、このはるかに脆い大地の厚みの上で——火山は噴火するだろう、剥き出しの水は太陽の膿みきった黒点を押し流すだろう、そしてあとには海鳥が啄む生暖かい泡沫だけが残るだろう——夢想の岸辺と常軌を逸した覚醒。

夜明けの果てに、この平らな町——のっぺりとして、自身の良識に躓き、無気力で、際限なく繰り返される十字架の幾何学的な重荷の下で息切れし、自らの天命に背き、押し黙り、何がなんでも不満を抱き、この大地の精髄にしたがって成長することもできず、途方に暮れ、毟られ、切り詰められ、牧神も花神もいないこの町。

夜明けの果てに、この平らな町——のっぺりとして……

そしてこの無気力な町のなか、自らの叫びの傍を愕然とするほど素通りしてしまう騒々しい群衆、同じく、自らの運動や自らの意味の傍を通り過ぎ、真の叫びの傍を通り過ぎ、気にも留めないこの町、ただその叫びだけが自らのものであり、この町のなか、闇と誇りのどこか深い拠り所のうちにその叫びが宿っていると感じるだけに、聞いてみたかったたったひとつの叫びなのに、この無気力な町のなか、空腹の、悲惨の、反抗の、憎しみの叫びの傍を通り過ぎてしまうこの群衆、不思議なほどお喋りで無口なこの群衆。

この無気力な町で、ひしめきあわず、まじりあわない奇妙な群衆。抜け出し、逃げ出し、すり抜ける隙を見つけることばかり長けている。徒党を組むことを知らないこの群衆、それがわかってしまうのだが、太陽に照らされ、かくも見事にぽつんと取り残されたこの群衆、それは、すっかり情熱的な律動を見せた思っていたのに、降るかどうかもわからぬ雨を急に呼び止め、降ってはいけない、と厳令を下す女の手管のようである。あるいはこれといった動機もなく素早く切られる十字のようである。さらには、両脚を開いて強張らせ、立小便する農婦が途端に見せる厳かな獣性のようである。

この無気力な町のなか、太陽に照らされ荒廃したこの群衆は、自分たちの大地で白日のもと自らを表現し、主張し、解放するものにまったく与しない。黒ん坊たちのはるか高みで夢を見るフランス人たちの皇后ジョゼフィーヌにも与しない。解放の身振りのまま白い石で固められた解放者にも与しない。コンキスタドールにも与しない。この軽蔑にも、この自由にも、この豪胆さにも与しない。

夜明けの果てに、この無気力な町、そして、レプラの、衰弱の、飢餓の、谷底にうずくまった恐怖の、木々にとまった恐怖の、地面に穿たれた恐怖の、空を漂う恐怖の、積み重なった恐怖の彼岸、そして苦悶の噴気孔。

夜明けの果てに、忘れ去られ、爆発を忘れたモルヌ。

夜明けの果てに、不安と従順の木靴を履いたモルヌ——マラリアにかかったその血潮は猛り狂った脈拍で太陽をたじろがせる。

夜明けの果てに、抑え込まれたモルヌの烈火、それは血まみれの炸裂の寸前で口枷をされた嗚咽のごとく、逃げ去る発火、自らを忘れた発火を追い求めている。

Na kraju praskozorja…
Gubi se, rekao sam mu, žandaru, svinjo, gubi se ja mrzim poslušnike reda i gundelje nade. Gubi se, zla amajlijo, vaško podlog monaha. Onda sam se okrenuo prema rajevima koji su za njega i njegov rod bili izgubljeni, mirniji od lica žene lažljivice, i tada, uljuljkan bujicama misli koja se nikad ne umara počeo sam da hranim vetar, da puštam čudovišta sa lanca i čuo sam kako se s druge strane katastrofe uspinje reka grlica i detelina iz savane koju uvek nosim u svojim ponorima, čija dubina doseže visinu dvadeset spratova najoholijih kuća, iz predostrožnosti protiv sile sutonskog okruženja što luči trulež, sile koju danonoćno prelazi prokleto venerično sunce.

Na kraju praskozorja što pupi od krhkih uvala, gladni Antili, Antili osuti malim boginjama, Antili razoreni alkoholom, nasukani u blatu tog zaliva, u prašini tog grada grozno nasukani.

Na kraju praskozorja, konačna, varljiva krasta na ozledi vode; mučenici koji ne svedoče; krvavi cvetovi koji venu i rasipaju se u beskorisnom vetru kao dreka brbljivih papagaja; stari život koji se lažljivo osmehuje, širom otvorenih usta što vrve od zapuštenih briga; stara beda što tiho trune na suncu; stara tišina što pršti od mlakih prišteva,

grozni besmisao našeg razloga postojanja.

Na kraju praskozorja, na toj veoma krhkoj debljini zemlje koju gordo prevazilazi njena veličanstvena budućnost – vulkani će buknuti, gola voda odneće zrele sunčeve mrlje i ostaće samo mlaki mehuri koje će kljucati morske ptice – plaža snova i sumanuto buđenje.

Na kraju praskozorja, taj ravni grad – ispružen, lišen razuma, nepomičan, zadihan pod geometrijskim teretom uvek iznova otpočetog krsta, grad što se oglušuje o svoju sudbinu, nem, na svaki način osujećen, nesposoban da raste u skladu sa sokom zemlje, postiđen, načet, smanjen, sa narušenom faunom i florom.

Na kraju praskozorja, taj ravni grad – ispružen…

I u tom tromom gradu, ta razvikana gomila koja je začudo prošla mimo svog krika kao što je grad prošao mimo svog pokreta, smisla, bez nemira, koja je prošla mimo svog istinskog krika, jedinog koji bismo želeli da čujemo kako odjekuje jer samo za njega osećamo da je naš; jer osećamo da živi u njemu u nekom dubokom skloništu senke i ponosa, u tom tromom gradu, ta gomila što je prošla mimo svog krika gladi, bede, pobune, mržnje, ta gomila tako čudno brbljiva i mutava.

U tom tromom gradu, ta neobična gomila koja se ne gomila, koja se ne meša; koja ume da otkrije tačku razglavljivanja, bekstva, eskiviranja. Ta gomila što ne ume da odglumi gomilu, ta gomila koja je, po svoj prilici, tako savršeno sama pod ovim suncem, poput žene, naizgled posvećene svojoj lirskoj kadenci, koja odjednom prozove neku zamišljenu kišu i naloži joj da ne padne; poput scene u kojoj se neko brzo prekrsti bez jasnog povoda; ili poput seljanke koja se odjednom pretvorila u životinju i počela da urinira stojeći, raširenih, krutih nogu.

U tom tromom gradu, ta ražalošćena gomila pod suncem, što nema veze ni sa čim što se izražava, što se potvrđuje, što se oslobađa na svetlu dana te njene zemlje. Ni s francuskom caricom Žozefinom čiji snovi lete visoko iznad crnačkog šljama. Ni sa oslobodiocem okamenjenim u svom oslobođenju pobelelog kamena. Ni sa konkvistadorom. Ni s tim prezirom, ni s tom slobodom, ni s tom smelošću.

Na kraju praskozorja, taj nepomičan grad i njegovo zaleđe od gube, opadanja, gladi, strahova šćućurenih u jarugama, strahova načičkanih po drveću, strahova ukopanih u tlo, strahova što vrludaju po nebu, strahova na gomili i njihovih prepadnutih vulkanskih isparenja.

Na kraju praskozorja, zaboravljeno brdo, koje je zaboravilo da se raspadne.

Na kraju praskozorja, brdo u nemirnim i poslušnim papcima – njegova malarična krv ometa sunce svojim pregrejanim pulsiranjem.

Na kraju praskozorja, zaustavljeni požar brda, kao jecaj zapušen na rubu njegovog krvoločnog pucanja, u potrazi za usijanjem koje se iskrada i koje samo sebe ne poznaje.

Sa pagtatapos ng bukang-liwayway…
Layas, sabi ko sa kanya, pulis patola, mukhang baka, layas ayaw ko sa mga alipores ng kaayusan at mga salagubang ng pag-asa. Layas mga malas na anting-anting, hamak na kulisap. Pagkatapos, bumaling ako sa mga paraisong laan sa kanya at sa mga mahal niya sa buhay na nawala, mas payapa kaysa sa mukha ng isang babaeng nagsisinungaling, at doon, pinakalma ng mga halimuyak ng isang kaisipang hindi kailanman nakakahapo pinalusog ko ang hangin, pinakawalan ko ang mga halimaw at narinig kong tumataas mula sa kabilang dako ng sakuna ang isang ilog ng mga kalapati at ng mga klober ng damuhan na lagi kong bitbit sa aking kaibuturang kabaligtaran ang taas sa ikadalawampung palapag ng mga pinakatampalasang tahanan at bilang pananggalang sa nakabubulok na pwersa ng mga kaligiran ng dapit-hapon, na bantay-sarado araw-gabi ng isang sagradong araw ng laman.

Sa pagtatapos ng bukang-liwayway, sagana sa mga bingbing marupok, ang Antilyang gutom, Antilyang tadtad ng bulutong, Antilyang pinasabog ng alkohol, sumadsad sa putikan nitong look, sa alikabok nitong bayang kahapis-hapis na inanod.

Sa pagtatapos ng bukang-liwayway, tumutubo sa sugat ng katubigan ang panglaw na sukdulan at mapanlinlang; hindi saksi ang mga martir; ang mga bulaklak ng dugo na nalalanta at kumakalat sa hanging walang silbi, tulad ng mga usal ng mga lorong madaldal; isang dating buhay na may ngiting nagsisinungaling, mga labi niyang binuksan ng mga pangambang wala ng pakinabang; isang dating kalungkutang nabubulok sa ilalim ng araw, nang tahimik; isang dating katahimikang tadtad ng mga balewalang burog,
Ang kakila-kilabot na kahungkagan ng dahilan ng ating pag-iral.

Sa pagtatapos ng bukang-liwayway, dito sa mas marupok na suson ng lupa na kahiya-hiyang nilalampasan ng kanyang maringal na hinaharap – sasabog ang mga bulkan, dadalhin ng hubad na tubig ang mga hinog na pekas ng araw at walang matitira kung hindi ang isang malamlam na pagbulabok na tinuka ng mga ibong dagat – ang dalampasigan ng mga pangarap at ang walang saysay na paggising.

Sa pagtatapos ng bukang-liwayway, itong bayang patag – lumawak, nagkandarapa sa kanyang katinuan, hindi nakakagalaw, hinihingal sa pasan niyang heometrikong krus na habambuhay na bumabalik sa simula, sumusuway sa kanyang kapalaran, pipi, pinigilan ng lahat ng paraan, walang kakayahang lumago sang-ayon sa katas nitong lupain, pinahiya, pinutulan, pinaliit, salungat sa mga hayop at mga halaman.

Sa pagtatapos ng bukang-liwayway, itong bayang patag – lumawak…

At sa bayang itong walang paggalaw, itong lipumpong humihiyaw talagang nakakagulat na nawalan ng sigaw tulad nitong bayang nawalan ng sariling galaw, ng sariling kahulugan, nang walang alinlangan, nawalan ng tunay na sariling sigaw, ang tanging nais na iparinig dahil ito lamang ang nararamdamang angking sigaw; dahil nararamdaman itong nananahan sa bayan sa isang malalim na kublihan ng anino at yabang, sa bayang itong walang paggalaw, sa lipumpong itong nasa tabi ng sariling sigaw ng gutom, hapis, paghihimagsik, pagkamuhi, itong lipumpong talagang kakaiba ang pagiging madaldal at pipi.

Sa bayang itong walang paggalaw, itong kakaibang lipumpong hindi naiipon, hindi naghahalo; sanay sa pagtuklas ng punto ng pagbaklas, ng pagtakas, ng pag-iwas. Itong lipumpong hindi alam kung paano maging lipumpon, itong lipumpon, na kung iisipin, kung lubos na mag-isa sa ilalim nitong araw, ay parang isang babae, lubos na nanalig sa kanyang lirikong indayog, na biglang nagtawag ng isang haka-hakang ulan, at inutusan ito na huwag bumagsak; o sa isang mabilis na antanda na walang nakikitang dahilan; o sa biglang malubhang kahayupan ng isang babaeng tagabukid, umiihing nakatayo, nakabukaka at tuwid ang mga binti.

Sa bayang itong walang paggalaw, itong kaawa-awang lipumpon sa ilalim ng araw, hindi nakikilahok sa anumang nagpapahayag, naggigiit, nagpapalaya sa dakilang araw nitong angking lupain. Ni ang Emperatris Josephine ng mga Pranses na nangangarap nang napakataas sa ibabaw ng mga negro. Ni sa tagapagpalayang nakapirmi sa kanyang kalayaang gawa sa pinaputing bato. Ni sa mananakop. Ni sa pagdustang ito, ni sa kalayaang ito, ni sa kapangahasang ito.

Sa pagtatapos ng bukang-liwayway, itong bayang walang paggalaw at ang mga kabilang-buhay nito ng mga ketong, ng konsumo, ng taggutom, ng mga takot na nakatago sa mga bangin, ng mga takot na nakadapo sa mga puno, mga takot na nakabaon sa lupa, mga takot na tinangay mula rito at nasa kalangitan, mga takot na patong-patong at mga asbok nito ng pangamba.

Sa pagtatapos ng bukang-liwayway, ang kinalimutang lumbay, nakakalimot sa pagtalon.

Sa pagtatapos ng bukang-liwayway, ang lumbay sa paang balisa at sunud-sunuran – ang dugo nitong may malaria na pinupuksa ng araw gamit ang mga pintig nitong nagbabaga.

Sa pagtatapos ng bukang-liwayway, ang apoy sa loob ng lumbay, tulad ng isang pagtangis na pinatahimik sa bingit ng madugo nitong pagsambulat, naghahanap ng isang pagningas na mailap at hindi malay.